De do's & don'ts voor de vijveraanleg

De natuur groeit en bloeit nog steeds in de zwemvijver, maar vandaag wordt het zwemgedeelte steevast gescheiden van de groene plantenzone. Zo krijg je in één vijver twee zeer verschillende zones die elkaar nodig hebben en perfect in evenwicht houden.

Laten we meteen een misverstand uit de wereld te helpen: in een zwemvijver zwem je doorgaans niet in vuil of troebel, maar in helder en proper water. En dat heb je volledig aan de plantenzone te danken die als biofilter fungeert. Vergeet de chemische zwembadfiltering; moerasplanten op een lavasubstraat en bijbehorende bacteriën klaren de klus. Tenminste als je plantenzone in verhouding is met je zwemgedeelte, dus voorzie toch één derde van je totale vijvervolume als groene filterzone.

Een biologische filter draait natuurlijk niet van dag één op volle toeren, die moet je even tijd geven. ‘Het eerste jaar zit er heel weinig voedsel in de lava, wat wil zeggen dat er maar enkele planten in kunnen overleven,’ licht tuinaannemer Tom De Pauw toe. ‘Daarom gebruiken wij het eerste jaar planten met een grote weerstand. Vanaf het tweede jaar zitten er meer voedingsstoffen in de filterzone en vervangen we die planten door planten naar de smaak van de klant. Dan is het ideaal om er bijvoorbeeld irissen of wat meer bloeiende moerasplanten in te zetten.’ 

‘Het allerleukste aan een zwemvijver? Dat onze oprit op woensdagnamiddag vol staat met fietsen,’ lacht Tom De Pauw. ‘Neen, voor mij is dat ’s avonds laat thuiskomen en niet in de zetel, maar in de zwemvijver duiken. Zalig!’ ’s Avonds laat, zonder zon? Het kan, want een zwemvijver wordt alsmaar vaker verwarmd. Zo kan je het zwemseizoen verlengen en duurt het van pakweg april tot oktober. Al moeten we meteen zeggen: verwarmen blijft relatief. ‘Mensen zijn soms teleurgesteld in de temperatuur van hun zwemvijver,’ legt Stefan Willen uit. ‘Je moet er toch even bij stilstaan dat je een vijver nu eenmaal niet kan verwarmen zoals een zwembad. 27°C is het maximum, want de natuur in dit land is nu eenmaal niet subtropisch.’ Hoeft zwemmen op temperatuur niet voor jou? Een uitstekende ligging doet ook al wonderen. Denk dan aan een plekje in de zon en vooral uit de wind, zo koelen het water en jijzelf minder snel af.

Zwemmen tussen de vissen oogt mooi, maar is allesbehalve ideaal. ‘Vissen staan synoniem voor meer fosfaten in je vijver en dus ook meer algengroei,’ zegt tuinarchitect Pieter Watelle. Als je weet dat één grote vis evenveel urine en mest produceert als een kleine hond, hoeven we je niet te zeggen hoezeer ze het biologische evenwicht van je vijver extra belasten. Gevolg: je filterzone moet veel groter zijn dan voorzien. ‘Bovendien brengt het zwemmen tussen de vissen ook stress mee voor hen. Daar kunnen ze ziek van worden, waardoor je je water moet gaan behandelen. En daarin zwemmen is ook niet optimaal,’ voegt Stefan Willen toe. Maar een zwemvijver zonder vissen is geen dode poel, vergeet het maar. Schaatsenrijders, waterjuffertjes, salamanders, kikkers en padden brengen natuurlijk leven in de brouwerij. Hoe meer, hoe beter!

Dit artikel verscheen ook in Briek. Wil je Briek in je brievenbus ontvangen? Vul dan snel het formulier in!